Bottenbouillon geldt vooral binnen de paleogemeenschap als een echte superfood. En dat is niet voor niets. Voor je gevoel is bottenbouillon misschien niet zo bijzonder voedzaam, maar de manier van bereiding maakt het verschil.
Een ‘gewone’ bottenbouillon staat gewoonlijk een paar uur te pruttelen met een kippenkarkas, maar een échte bottenbouillon trek je van runderbotten en staat tot wel 72 uur te sudderen om het merg uit de botten te koken, zodat alle waardevolle voedingsstoffen worden afgegeven aan het kookvocht.
Voordelen van bottenbouillon
Om te kunnen profiteren van de voordelen van een bottenbouillon is het van belang zeer selectief te zijn in de botten waarvan je de bouillon trekt. Kies het liefst voor botten afkomstig van grasgevoerde, biologische koeien. Kalfsbotten worden veel genoemd als de beste botten, vooral de knieën en enkels, aangezien die het meeste kraakbeen bevatten.
1.Voor gezonde gewrichten
Bottenbouillon die is gemaakt van botten en gewrichten en bevat verschillende voedingsstoffen die helpen bij het versterken van je eigen skelet. Botten zijn zeer rijk aan collageenvezels, maar bevatten ook eiwitten en mineraalzouten. Het collageen uit de botten, pezen en ligamenten wordt afgebroken tijdens het kookproces en omgezet in gelatine, eigenlijk ook een eiwit. Een goed bereide bottenbouillon stolt in de koelkast door de gelatine. Gelatine bevat een aantal belangrijke aminozuren zoals proline en glycine.
Deze aminozuren stellen het lichaam in staat om het eigen bindweefsel, vooral de pezen en ligamenten, te versterken. Wanneer je spieren sterk zijn, maar je bindweefsel zwak is, vergroot dit de kans op letsel aanzienlijk. Ook bij het ouder worden is er natuurlijk een verhoogde behoefte aan deze aminozuren om de botten en gewrichten gezond en krachtig te houden.1
Bottenbouillon is ook rijk aan glycosaminoglycanen (GAG’s), lange ketens van koolhydraten die in botten en bindweefsel een interessante invloed uitoefenen bij het verminderen van gewrichtsklachten. De bekendste GAG is glucosamine, een supplement dat door veel mensen met gewrichtsklachten wordt gebruikt. Twee andere GAGs die voorkomen in de beenderen zijn hyaluronzuur en chondroïtinesulfaat, waarvan bekend is dat ze heilzaam zijn bij de behandelingen voor osteoartritis.2 Deze stoffen in bottenbouillon worden ook voor mensen met reumatoïde artritis gezien als zeer waardevol en heilzaam.
2.Voor de huid
Bottenbouillon wordt soms zelfs “botox” genoemd. De grote hoeveelheden collageen hebben een werkelijk verbazingwekkende uitwerking op de huid. Door regelmatig bottenbouillon te eten, voorzie je de huid van grote hoeveelheden van dit lijmvormende eiwit. Aangezien de huid voor zo’n 70% uit collageen bestaat,4 kan je nagaan dat bottenbouillon zo’n beetje het best is voor je huid wat je kan eten. Zeker na je 25e levensjaar, wanneer de collageenproductie daalt, is een bouillonnetje een lekkere en waardevolle aanvulling om een jong uiterlijk te behouden.
3.Spijsvertering
Een ander groot voordeel van bottenbouillon is dat het voor veel mensen een zeer positieve invloed heeft op de spijsvertering, door de grote hoeveelheden van het aminozuur glycine. Glycine ondersteunt de spijsvertering door een verhoogde maagzuurproductie. In tegenstelling tot wat je zal denken, is meer maagzuur beter. Zure oprispingen zijn vaker het gevolg van een tekort aan maagzuur dan van een teveel. Een verhoging van de hoeveelheid glycine in je dieet zorgt dus niet alleen beter voor een betere eiwitvertering, maar kan ook zure oprispingen verminderen of voorkomen. Glycine is ook een belangrijk bestanddeel van galzuur, dat noodzakelijk is voor de vertering van vetten in de dunne darm en het ondersteunt ook een gezonde cholesterolspiegel in het bloed.
Glutamine, een aminozuur dat ook rijkelijk aanwezig is in bottenbouillon, staat erom bekend dat het een zeer voornaam aminozuur is voor het herstel van een leaky gut, een beschadigde darmwand, vaak veroorzaakt door gluten en bètacaseïne uit koezuivel. Glutamine helpt de darmwand te herstellen en voorkomt schade in de toekomst.
4.Rijk aan mineralen
Bottenbouillon is bijzonder rijk aan mineralen. Door de botten lang te koken zullen alle mineralen aan het kookvocht worden afgegeven. Door bijvoorbeeld een bottenbouillon te trekken van runderbotten, wordt de bouillon rijk aan calcium, magnesium, kalium en fosfor. Bij het koken van een visbouillon, waarbij je visgraten gebruikt, zal de bouillon rijker zijn aan jodium.
Door een paar eetlepels appelciderazijn aan de bottenbouillon toe te voegen, kun je de hoeveelheid mineralen zelfs maximaliseren, aangezien de botten dan beter ontkalken en de maximale hoeveelheid mineralen afgeven.
5.Sterker immuunsysteem
Alle soorten bottenbouillon zijn voedzaam, maar bouillon van botten met merg heeft de meeste voordelen. Beenmerg is technisch gezien een orgaanvlees en orgaanvlees is bijzonder rijk aan voedingsstoffen. Beenmerg speelt een belangrijke rol in levende organismen als onderdeel van het immuunsysteem. In een Harvard studie uit 1993 bleek dat sommige mensen met auto-immuunziekten verlichting van de symptomen ervaren door het drinken van bottenbouillon of er zelfs geheel van afgeraken.3
6.Verkoudheid en griep
Bottenbouillon is ook een geweldige remedie bij verkoudheid en griep. Een warme bottenbouillon die pittig is met veel peper, zal helpen om slijm te verdrijven. Het helpt bovendien de eetlust te bevorderen.
Hoe maak je de bouillon?
Je kan het best botten kiezen met beenmerg. Vaak kan je die bij de lokale slager wel halen.
Ingrediënten:
- 1 kilo botten (ikzelf haal een koeienknie bij de Keurslager)
- 1 liter water
- 2 eetlepels appelciderazijn
- 1 ui
- 2 grote biologische wortelen
- 2 stengels biologische bleekselderij, grof gehakt
- zout, peper en kruiden naar smaak
Bereiding:
- Plaats de botten in een grote soeppan en zorg dat ze net onder water staan. Voeg de appelciderazijn toe en laat deze op kamertemperatuur komen gedurende ongeveer 30 minuten.
- Hak de groenten en voeg deze toe in de soeppan. Verhit het water, maar laat dit niet koken.
- Schep de eerste 2-3 uur elk schuimachtig laagje dat zich ontwikkelt uit de pan en gooi dit weg.
- Laat een rundvleesbouillon gedurende 24 uur tegen de kook aan staan, voor kippenbouillon is 12 uur genoeg, voor visbouillon 4 uur.
- Laat de bouillon iets afkoelen en roer deze door. Eet deze direct of vries hem in om bederf te voorkomen.
Tip: Ikzelf maar altijd een grote pan van 15 liter bottenbouillon en vries deze in kleine bakjes in.Zo hoef ik steeds maar een bakje bouillon uit de vriezer te halen en kan ik die als basis gebruiken voor allerlei sauzen en soepen gebruiken.
Bronnen: