In mijn eeuwigdurende zoektocht naar gezondheidsfeiten op internet passeerden er talloze websites waarop vermeld stond dat geribbelde nagels wijzen op een eiwittekort. Leuk feitje en een waardevol teken dat de inname van eiwit wat omhoog mag. Maar wat schetste mijn verbazing? Ik heb een aantal mensen gesproken die ondanks hun enorme eiwitinname (bodybuilders) tóch geribbelde nagels hadden. Bovendien hadden deze zelfde kerels stuk voor stuk opgeblazen buiken (iets wat deze ijdele mannen natuurlijk niet leuk vinden).
Dat kon ik niet rijmen en ik ging op onderzoek uit, want wat was dán de oorzaak van die geribbelde nagels? Ik ging op onderzoek uit en ging op zoek in mijn database met onderzoeken. Wat mijn conclusie is? Eerst even wat feiten over eiwitten.
Wat zijn eiwitten en wat zijn de functies in het lichaam?
Eiwitten zijn opgebouwd uit lange ketens van aminozuren, die de essentiële elementen vormen voor de ontwikkeling, groei en instandhouding van het lichaam. Aminozuren worden gevonden in verschillende voedselbronnen, met name in dierlijke producten zoals eieren, zuivel, vis en vlees. Daarnaast zijn de belangrijkste plantaardige bronnen peulvruchten, noten en zaden.
Onze spieren, organen en weefsels zijn allemaal opgebouwd uit eiwitstructuren. Deze bouwstoffen vervullen talloze functies zoals spieropbouw en –herstel, wondheling, de bloedsuikerspiegel onder controle houden, zorgen ze voor signaaloverdracht en ook maken ze bacteriën onschadelijk.
Hoeveel eiwit heb je dagelijks nodig?
Iedereen heeft een andere behoefte. De hoeveelheid eiwitten die je dagelijks eet is afhankelijk van je activiteit en je gewicht. Mensen die niet of nauwelijks sporten wordt aangeraden om dagelijks 0,8 gram eiwitten per kilo lichaamsgewicht te eten.
Mensen die regelmatig sporten of lichamelijk redelijk intensief werk hebben, hebben een hogere behoefte: zo’n 1,2 tot 1,8 gram per kilo lichaamsgewicht. Krachtsporters of mensen met zeer zwaar werk hebben de hoogste eiwitbehoefte: zo’n 2,6 tot 3,3 gram per kilo lichaamsgewicht. Deze hoge behoefte wordt veroorzaakt door de gewenste spiergroei en om afbraak van spierweefsel te voorkomen.
Wat zijn andere symptomen van een eiwittekort?
Slecht humeur en vermoeidheid
Aangezien alle signaalstoffen in ons lichaam bestaan uit aminozuren, betekent een proteïnedeficiëntie in de regel dat de synthese van neurotransmitters als dopamine en serotonine niet optimaal verloopt. Een slecht humeur, depressie en een slechte motivatie liggen dan al snel op de loer.
Brainfog
Brainfog is de Engelse benaming voor een niet erg heldere geest. Verwardheid, vermoeidheid en concentratiestoornissen zijn het gevolg van een chemische disbalans in de hersenen, vaak ten gevolge van een gebrek in de neurotransmitterhuishouding. Dopamine, adrenaline, norepinefrine en serotonine zijn allemaal chemische stoffen in de hersenen die nodig zijn om focus te kunnen houden.
Hoge cholesterol
Een gebrek aan eiwit in het lichaam wordt vaak gecompenseerd met koolhydraatrijke en slechte vette voedingsmiddelen (het typisch westerse dieet). Hierdoor vliegt de bloedsuikerspiegel alle kanten op en hebben we voortdurend behoefte aan zoetigheid. Het resultaat zijn ontstekingen, hormonale disbalansen en die samen dragen bij aan hogere LDL-cholesterolwaarden.
Maag-darmklachten
Enzymen zijn de stofjes in ons lichaam die voedingsstoffen afbreken tot voor het lichaam bruikbare stoffen. Complexe koolhydraten worden bijvoorbeeld afgebroken tot voor het lichaam bruikbare glucose, eiwitten worden afgebroken tot aminozuren et cetera. Je raadt het al: enzymen zelf zijn ook opgebouwd uit aminozuren en een eiwittekort kan al snel leiden tot een verminderd vermogen om voedingsstoffen te verteren.
Als ik alle functies van eiwitten moet uitleggen, ben je waarschijnlijk voor het einde van dit artikel in slaap gevallen. Dus laat ik je daarom uitleggen waarom ik denk dat geribbelde nagels een andere oorzaak hebben dan een eiwittekort.
Geribbelde nagels: eiwittekort of maagzuurtekort?
Maagzuur vervult in tegenstelling tot wat veel mensen aannemen een zeer belangrijke functie in ons lichaam. Met name mensen die maagzuurremmers gebruiken, hebben zich door hun arts laten overtuigen dat maagzuur iets ‘slechts’ is en dat ze protonpompremmers (maagzuurremmers) moeten slikken. Maagzuur hebben we simpelweg nodig om voedsel te kunnen verteren. Bijna één op één kun je zelfs stellen: maagzuurtekort is voedingsstoffentekort.
Maagzuur speelt een erg belangrijke rol bij de vertering van eiwitten. Het maagzuur breekt de eiwitten af tot aminozuren, zodat ze de bovenstaande symptomen van een eiwittekort kunnen voorkomen.
Het is eenvoudig om een maagzuurtekort bij jezelf te signaleren: veel boeren, winderigheid, een opgeblazen gevoel, stinkscheten en gruwelijk stinkende ontlasting zijn allemaal symptomen van weinig maagzuur. Deze klachten komen door de slecht verteerde eiwitten die in de darm gaan gisten en gassen vormen.
Aangezien veel mensen een maagzuurtekort hebben, leidt dit automatisch tot een opnameprobleem van eiwitten. Om die reden heb ik een sterk vermoeden dat geribbelde nagels inderdaad te maken hebben met een eiwittekort, maar dat tekort is het gevolg van een opnameprobleem.
Hoe herstel je de aanmaak van maagzuur op een natuurlijke manier?
Het gebruik van maagzuurremmers is weer typisch een voorbeeld van hoe het dus juist NIET werkt! Het is een typisch geval van symptoombestrijding waarbij ik persoonlijk van mening ben dat de arts de patiënt misleidt, aangezien de oorzaken niet worden aangepakt. Bovendien zijn de bijwerkingen, waaronder het verminderde vermogen om eiwitten te verteren, ernstiger dan de oorspronkelijke klachten. In het artikel Brandend maagzuur en zure oprispingen: zo los je ze zonder medicatie op! leg ik je uit hoe je op een natuurlijke manier maagzuurklachten kunt verminderen of zelfs helemaal kunt oplossen. Daarbij kan een Betaine HCL supplement zeer behulpzaam zijn., maar gebruik dit alleen onder toeziend oog van een gekwalificeerde arts.
Diverse mensen heb ik geadviseerd hun maagzuurproductie weer op gang te helpen door anders te eten en appelciderazijn te gebruiken. Het opgeblazen gevoel werd minder of verdween en ook de ribbels in de nagels werden minder. Dus: geribbelde nagels zijn niet zo zeer direct het gevolg van een eiwittekort, maar van het vermogen om eiwitten te kunnen verteren.
Maar wat als een eiwit- of maagzuurtekort níét de oorzaak is van geribbelde nagels?
Als er geen sprake is van een eiwit- of maagzuurtekort en je hebt wel geribbelde nagels, dan is de kans groot dat er sprake is van een voedingsdeficiëntie, ofwel je hebt dan een tekort aan voedingsstoffen.
Je vingernagels zeggen veel over je gezondheid. Het nagelbed voorziet de nagel van de voedingsstoffen die nodig zijn voor de groei van je nagels. Voortdurend vindt er een aanvoer plaats van vitamines en mineralen voor de aanmaak van nieuwe nagelcellen.
Een verandering in het uiterlijk van de nagel, de textuur of de vorm van je nagels kan wijzen op tekorten aan voedingsstoffen. En als je nagaat dat je nagels maar langzaam groeien, kun je je vast voorstellen dat je op deze manier ongeveer kunt inventariseren wanneer je een tekort hebt gehad aan bepaalde voedingsstoffen, omdat je dat kunt zien aan je ribbelnagels.
Geribbelde nagels: soorten groeven in nagels
Lengtegroeven in nagels
De ribbels of groeven in nagels kunnen in verschillende richtingen lopen. Het vaakst zie je lengtegroeven die over de lengte van de nagel lopen. Dit wijst in de meeste gevallen op een chronische belasting van de darmen. Hier zie je dus dat de invloed van voeding en leefstijl op de gezondheid van de nagels enorm is. Het maag-darmstelsel van iemand die een gemiddeld westers dieet heeft, is in feite chronisch overbelast door witmeelproducten, suikers, kunstmatige ingredienten. Ook gluten en koezuivel zijn voor veel mensen belastend, vaak zonder dat ze er weet van hebben.
Wat moet je doen? Let op je voedingspatroon. Hou bijvoorbeeld een eetdagboek bij. Als je niet erg eenzijdig eet, dan is de kans groot op een tekort aan bepaalde voedingsstoffen. Ook het eten van veel zwaarbewerkt voedsel, zoals vleeswaren, pakjes en zakjes, veel zout en suiker, is erg belastend voor de darm en kan een disbalans veroorzaken tussen spijsverterings bacterien en verkeerde bacterien. En dit heeft weer een grote invloed op de opname van voedingsstoffen.
Dwars groeven in nagels
De ribbels in nagels kunnen ook dwars lopen. Je voelt dan wat bobbeltjes als je met je vingertop over de nagel gaat. Deze horizontale groeven houden vaak verband met een mineralentekort of een infectieziekte. Je ziet dat de ribbels een periode markeren in de natuurlijke nagelgroei. Een vakantie met slecht eten en veel op stap gaan, brengt al snel tekorten aan belangrijke voedingsstoffen teweeg.
Een andere oorzaak van horizonale groeven in de nagels kan zijn dat er een – het klinkt heel dramatisch, maar dat is het niet – sprake kan zijn van stress op de nagel. Je hebt bijvoorbeeld klem gezeten met je nagel, of je hebt ergens aan zitten pulleken.
Geribbelde teennagels
Net zoals de nagels op de vingers kunnen ook teennagels horizontale of verticale ribbels vertonen. Deze hebben de exact dezelfde betekenis als de groeven in de vingernagels.
Een factor die ook een rol kan spelen bij geribbelde teennagels, is candida, waarvan de symptomen zich eerder bij de teennagels manifesteren dan bij de vingernagels. Dit komt omdat de tenen vaak minder gewassen worden dan de handen en er dus sprake is van minder hygiene.
Geribbelde nagels en tekort aan voedingsstoffen
De belangrijkste vitamines en andere voedingsstoffen om je nagels gezond te houden zijn onder andere een aantal B-vitamines.
Biotine
Biotine is een B-vitamine die de celgroei bevordert en helpt bij de omzetting van voedingsstoffen naar nagelweefsel. Biotinerijke voedingsmiddelen en supplementen kunnen helpen bij het versterken van de nagels.
Biotine komt vooral voor in orgaanvlees zoals lever, maar is ook te vinden in eigeel, zuivelproducten, gist, zalm, avocado, zoete aardappel, noten en zaden. Als je kiest voor een biotinesupplement, zorg dan dat je ongeveer 30 milligram per dag binnenkrijgt.
Vitamine B12 en andere B-vitamines bij geribbelde nagels
Ook andere B-vitamines zijn ook belangrijk voor de gezondheid van de nagels. Vitamine B12 speelt een rol bij de ijzeropname en bij de ontwikkeling van rode bloedcellen. Zowel ijzer als B12 zijn nodig om nagels sterk en gezond te houden.
Een tekort aan vitamine B12 kan zelfs resulteren in volledig blauwe nagels en bruinachtige pigmentatie. Dit is natuurlijk pas het geval bij extreme gevallen, maar verbaas je niet over hoeveel mensen er last hebben van een vitamine B-12-tekort!
Evenzo is foliumzuur, ook wel B11, belangrijk voor de groei en gezondheid van nagels. Het draagt bij aan de vorming van rode bloedcellen en de ontwikkeling van nieuwe cellen.
Een tekort aan foliumzuur kan een pigmentverandering in je nagels veroorzaken en ze stijf en broos maken.
Om tekorten te voorkomen, hebben volwassenen per dag 2,4 mcg vitamine B12 en 400 mcg foliumzuur nodig. Zwangere vrouwen hebben een nog hogere behoefte.1 Voor veel mensen is het gebruik van een foliumzuur supplement zeker geen overbodige luxe, aangezien de meeste mensen veel te weinig groenten eten.
Foliumzuur zit in donkergroene groenten, citrusvruchten, bonen, erwten, linzen, noten, zaden en avocado. Vitamine B12 wordt voornamelijk aangetroffen in dierlijk voedsel, zoals vlees, gevogelte, vis, eieren en zuivelproducten. Eventueel kun je kiezen voor een kwalitatief vitamine B-12 supplement of vitamine B-12 injecties.
IJzer
IJzer vormt de spil in het bestaan van rode bloedcellen die zuurstof transporteren naar je organen en elke andere cel in je lichaam, dus ook naar je nagels. Zonder ijzer wordt zuurstof onvoldoende naar de cellen getransporteerd. Aangezien zuurstof nodig is voor een gezonde aanmaak van nagelcellen, kan een ijzertekort of bloedarmoede leiden tot verticale ribbels in je nagels.
De aanbevolen dagelijkse hoeveelheid voor ijzer varieert sterk en is afhankelijk van leeftijd en geslacht. De aanbeveling voor mannen is 8 mg per dag, terwijl die van vrouwen van 19-50 jaar maar liefst 18 mg per dag is. Dit komt doordat vrouwen tijdens de menstruatie bloed verliezen en dus ijzer. Nadat vrouwen de leeftijd van 50 jaar hebben bereikt of de menopauze hebben doorgemaakt, daalt hun ijzerbehoefte ook tot rond de 8 mg per dag.
Je lichaam neemt ijzer op dat wordt aangetroffen in dierlijk voedsel, zoals rundvlees, kip, vis en eieren. Ook komt er veel ijzer voor in plantaardig voedsel zoals donkergroene bladgroenten, zaden, en bonen.
Goed om te weten is dat ijzer het best door het lichaam wordt opgenomen wanneer je het eet in combinatie met voeding die rijk is aan vitamine C. Eet bijvoorbeeld een stukje vlees in combinatie met spinazie of een lekkere frittata, waarbij je eieren combineert met groene bladgroenten.
Heb je niet zo’n gezond eetpatroon, dan is het zeker aan te bevelen een ijzersupplement te gebruiken.
Magnesium
Magnesium is een mineraal dat betrokken is bij meer dan 300 chemische reacties in het lichaam, waaronder de eiwitsynthese (belangrijk bij de groei van nagels).
Verticale ribbels in je nagels kunnen een teken zijn van een magnesiumtekort. Ondanks dat het mineraal ruimschoots beschikbaar is in de natuur, zijn er schattingen van de WHO dat 60% van de mensen met een westers dieet een magnesiumtekort heeft.
De dagelijks aanbevolen inname is 400-420 mg voor mannen en 310–320 mg per dag voor vrouwen.
Volle granen, met name volkoren, zijn een rijke bron van magnesium. Donkergroene bladgroenten, quinoa, amandelen, cashewnoten, pinda’s en zwarte bonen zijn ook goede bronnen. Krijg je van deze voedingsmiddelen te weinig binnen? Dan kan een supplement van magnesiumcitraat je ondersteunen.
Omega-3 vetzuren
Omega-3-vetzuren kunnen er aan bijdragen dat je gezonde en glanzende nagels krijgt. Deze vetzuren kunnen ook een eventuele ontsteking van je nagelbed verminderen, wat de gezondheid van cellen in het nagelbed bevordert. Een tekort aan omega-3-vetzuren kan bijdragen aan droge, broze en geribbelde nagels.
Er is geen dagelijks aanbevolen inname voor omega-3-vetzuren, maar voor mannen en vrouwen in respectievelijk 1,6 gram en 1,1 gram per dag voldoende. Vette vis zoals zalm, forel, makreel, tonijn en sardines staan bovenaan als bron van omega-3 vetzuren, maar ze zitten ook in walnoten, soja, eieren, chiazaad en lijnzaad.
Vitamine C bij geribbelde nagels
Vitamine C is essentieel voor de productie van collageen, het eiwit dat veel weefsels vorm, stevigheid en ‘body’ geeft. Het is ook de bouwsteen van vingernagels, haar en tanden. Je hebt geen kennis nodig van hogere wiskunde om te kunnen beredeneren dat een tekort aan vitamine C een verband heeft met broze en geribbelde nagels.
Vitamine C is een essentiële voedingsstof en kan niet door het lichaam zelf worden aangemaakt. Dit betekent dat je het alleen door middel van voeding of in supplementvorm binnen moet krijgen. Mannen hebben dagelijks minimaal 90 mg en vrouwen 75 mg per dag nodig. Dat is echt de minimale hoeveelheid, want zelf neem ik bijvoorbeeld wel 3-5 gram verspreid over de dag.
Vitamine C vind je het meest in groene bladgroenten, paprika’s, citrusvruchten, aardbeien en kiwi.
Zink
Net zoals magnesium is ook zink betrokken bij zeer veel lichaamsprocessen, waaronder de groei en deling van de lichaamscellen. Nagels bestaan uit een type cel die snel groeit en zich snel deelt. Hierdoor is een constante aanvoer van het mineraal zink nodig om de gezonde groei van nagels te bevorderen.
Onvoldoende zinkinname kan bijdragen aan een langzaam groeiende nagels en witte vlekjes op de nagels. De aanbevolen ADH voor zink is respectievelijk 11 mg en 8 mg per dag voor mannen en vrouwen.
Dierlijk voedsel zoals rundvlees, gevogelte, vis en eieren zijn rijke bronnen van zink. Daarnaast zijn kikkererwten, zwarte bonen, noten (zoals amandelen en cashewnoten) en zaden goede bronnen. ook. Je kan ook een zinksupplement overwegen.
Geribbelde nagels en schildklier
De schildklier is ook een belangrijke factor die een oorzaak kan zijn van verticale ribbels in de nagels. In veel gevallen veroorzaakt een trage schildklierwerking, ook wel hypothyreoidie, voor brokkelige, gespleten nagels en verticale lijnen over de nagels.
Voor een goed functionerende schildklier eet je het liefst glutenarm, of liever glutenvrij. Veel mensen zijn namelijk gevoelig voor gluten zonder dat ze het weten. Ook het gebruik van fluoride, dus tandpasta, kan voor sommige mensen een (ja, inderdaad!) vernietigend effect hebben op de schildklierfunctie. Lees hier mee over hoe je een vertraagde schildklierfunctie kunt herkennen.
Externe factoren zoals schoonmaakmiddelen
Als je vaak met je handen in het water met schoonmaakmiddelen zit, kan dit een negatieve invloed hebben op je nagels. Niet alleen hebben deze middelen een zeer uitdrogend effect op de huid, ook je nagels worden er zacht van en verliezen hun natuurlijke glans. Gebruik bij voorkeur rubber handschoenen wanneer je aan de schoonmaak gaat en zorg dat je huid en handen liefst zo min mogelijk met deze chemische stoffen in aanraking komen.
Conclusie oorzaken en oplossingen geribbelde nagels
Zoals je ziet zijn er nogal wat mogelijke oorzaken van geribbelde nagels. Gezonde, pure en onbewerkte voeding is essentieel om geribbelde nagels te voorkomen, maar ook om ze te behandelen. Laat jezelf vooral niet verleiden door drogisterijartikelen die een easy fix beloven.
Net zoals een gezonde huid van binnenuit komt, zo komen nagels dat ook heb je kunnen lezen. Met een gezond en gevarieerd voedingspatroon ben je ervan verzekerd dat je gezond bent en er gezond uitziet, dus ook je nagels.
