Regelmatig krijgen we vragen van lezers over die vreemde, kleine bultjes op de triceps (achterkant van de bovenarmen) en wat ze daar toch aan kunnen doen. De naam voor deze bultjes is keratosis pilaris en daarvoor zijn, in tegenstelling tot wat de huisarts vaak zegt, verschillende natuurlijke oplossingen.
En als je zelf geen keratosis pilaris hebt, dan is de kans enorm dat iemand dat in je directe omgeving wel heeft, want schattingen zijn dat 50% van de mensen in de westerse wereld met deze huidaandoening te maken heeft.
Wat is keratosis pilaris?
Keratosis pilaris is een ‘onschuldige’ huidaandoening die zich meestal manifesteert als rode, bruine of vleeskleurige bultjes (lijkt op kippenvel) op de bovenarmen, maar het kan zich ook op de rug, in het gezicht of op de benen aandienen. De ‘onschuldigheid’ van keratosis pilaris vind ik persoonlijk discutabel. Het is inderdaad geen ernstige huidziekte met zeer vervelende symptomen, zoals jeuk of branderigheid, en het geeft wel degelijk aan dat er iets niet helemaal goed zit in het lichaam.
Wat zijn de oorzaken van keratosis pilaris?
De bultjes bij keratosis pilaris worden veroorzaakt door kleine verstoppingen van de haarfollikels met keratine. Keratine maakt normaal gesproken een deel uit van de huid, maar door de soort van ‘allergische’ reactie op gluten, wordt het overmatig geproduceerd. Keratosis pilaris komt vaak voor bij mensen die ook last hebben van andere allergieën en eczeem.
Er zijn hardcore methodes om de verschijnselen aan te pakken. Denk dan aan salicylzuur of een chemische peeling. Als platform voor natuurlijke huidverzorging is dat natuurlijk het laatste wat we adviseren. In plaats daarvan is het belangrijker de oorzaken te elimineren (gluten) en daarnaast geven we je zes natuurlijke behandelingen om je keratosis pilaris klachten te verminderen.
Behandeling rode bultjes op de bovenarm
In de reguliere zorg krijgen mensen met keratosis pilaris meestal een crème voorgeschreven tegen de ruwe huid. Deze dient om de hoornlaag op te lossen en bevat meestal ureum of salicylzuur.
Dergelijke behandelmethodes zijn een prototype van symptoombestrijding, aangezien de oorzaak volkomen wordt genegeerd. En je raadt het waarschijnlijk al….die ligt voor een groot deel in een verkeerd voedingspatroon. Je kunt de bultjes op de bovenarm dus beter bestrijden door de oorzaken aan te pakken en je voedingspatroon eens onder de loep te nemen.
Wat zijn de oorzaken keratosis pilaris?
Bij keratosis pilaris vindt er in de huid een ophoping plaats van keratine (het eiwit dat de huid zijn structuur geeft) of het lichaam is niet in staat om oude keratine af te stoten. Het gevolg is dat haarvaatjes verstopt raken, waardoor er kleine bultjes ontstaan, het ‘kippenvel’. Soms kan dit resulteren in haren die ingroeien, met een klein ontstekinkje tot gevolg.
Binnen de wetenschap wordt vaak gesteld dat keratosis pilaris een genetische aangelegenheid is, maar uit de epigenetica (genetica onder invloed van externe factoren) lijkt duidelijk te worden dat leefstijl en voeding van grote invloed zijn op de activering van de betrokken genen.
Heb je dus last van keratosis pilaris en wil je van die ontsierende kleine bultjes af? Ga aan de slag met je leefstijl en voeding, want net zoals bij vrijwel alle huidklachten, ligt de oorzaak in het lichaam zelf, meestal in de darmfunctie.
Voeding bij keratosis pilaris
Hoewel keratosis pilaris vooral een ontsierende huidaandoening is en geen vervelende kriebels of pijn oplevert, heb ik nog maar weinig mensen gehoord die ‘erg tevreden’ zijn met hun kippenvel. Gelukkig is het niet bijster moeilijk om de klachten op zijn minst te verminderen. Het vergt uiteraard wel de nodige discipline om jezelf een ander voedingspatroon en een andere levensstijl aan te meten. En natuurlijk een beetje geduld…
1 Verban fabrieksvoedsel en eet puur en onbewerkt
Waarschijnlijk heb je dit al te vaak gehoord, maar gestandaardiseerde fabrieksvoeding is troep en daarmee zou je je lichaam eigenlijk niet moeten willen ‘voeden’. Als je nog steeds pakjes, zakjes en kant-en-klare voedingswaren eet, is het tijd om de koe bij de hoorns te vatten. Lees etiketten van de producten die je koopt. Bevatten ze meer dan vijf ingrediënten? Laat ze dan liever liggen. En tuurlijk mag je bij uitzondering weleens een scheve schaats rijden, we zijn tenslotte allemaal mensen.
2 Gluten en meervoudig onverzadigde vetzuren (MOV’s)
Wat specifiek opvalt bij mensen met keratosis pilaris, is dat ze meestal een aanzienlijke vermindering in hun klachten zien zodra ze hun voedingspatroon aanpassen. Met name gluten en meervoudig onverzadigde vetzuren (MOV’s), die als instabiel te boek staan, lijken een flinke bijdrage te leveren aan het ontstaan van keratosis pilaris. Deze MOV’s (omega 6-vetzuren) die vooral voorkomen in moderne plantaardige oliën zoals koolzaadolie, maïsolie, zonnebloemolie, soja-olie etc., zorgen voor een verhoogde ontstekingsgevoeligheid. Deze omega 6-vetzuren zijn wellicht de grootste misdadigers als het aankomt op ontstekingsgevoeligheid in het lichaam. Terwijl een verhouding tussen omega 3- en omega 6-vetzuren wordt aangeraden van 1:2, ligt het gemiddelde in de westerse wereld eerder op 1:25 tot 1:35.
Let erop dat gluten en omega 6-vetzuren ook in veel voedingswaren zijn verwerkt. Wil je per se brood blijven eten? Kies dan voor het glutenvrije YAM Desembrood van Ralph Moorman, zonder ongezonde toevoegingen.
3 Herstel je spijsvertering
Wanneer je last hebt van huidklachten in wat voor vorm dan ook, is hierbij in de meeste gevallen een directe link te leggen met een verminderde darmfunctie. Deze verstoorde spijsvertering kan het gevolg zijn van chronisch verkeerde voeding of een periode van flinke stress die zijn tol eist. Ook het gebruik van antibiotica of andere medicatie kan een verstoorde darmwerking tot gevolg hebben, waardoor huidklachten kunnen ontstaan. Je darmflora en darmwerking herstellen is vaak een langdurig proces dat flink discipline vereist qua voeding en leefstijl. Met de juiste probiotische voeding en supplementen kun je je darmflora herstellen, net zoals een boer zijn grond hercultiveert voor zijn gewassen.
4 Eet dagelijks voldoende vitamine C
Vitamine C is essentieel voor de vorming van collageen, de stof die je huid zijn stevigheid, structuur en vorm geeft. Om het huidweefsel gezond te houden en de vrije radicalen te neutraliseren, is vitamine C van groot belang.
Specifiek bij keratose pilaris, kan voldoende vitamine C de roodheid en ontsteking verminderen en kan het de vorming van ingegroeide haartjes voorkomen. Door dagelijks vier tot vijf ons groenten te eten weet je zeker dat je voldoende vitamine C binnenkrijgt. Je kan eventueel overwegen een supplement te nemen, maar de voorkeur gaat natuurlijk uit naar vitamines en mineralen uit groente en fruit.
5 Eet lever
Lever? Ja, lever! Als je last hebt van keratose pilaris, is het zeer waarschijnlijk dat je een tekort aan vitamine A hebt. Zonder voldoende van deze vetoplosbare vitamine, gaat de huid na verloop van tijd een overmaat van keratine creëren, met droge, ruwe, schilferige bultjes tot gevolg. Lever, maar ook ander orgaanvlees is rijk aan vitamine A en zal de symptomen verminderen. Overdrijf echter niet en beperk het eten van lever tot maximaal twee maal per week. Levertraancapsules kunnen ook voldoen bij een extra behoefte aan vitamine A.
Natuurlijke behandeling voor keratosis pilaris
De beste natuurlijke behandeling is om met natuurlijke oplossingen de oorzaken te bestrijden, in plaats van met synthetische zalfjes de symptomen te bestrijden. Een natuurlijke behandeling van keratosis pilaris omvat een complementaire aanpak: enerzijds pas je je voedingspatroon aan en anderzijds pak je de symptomen aan met natuurlijke oplossingen.
1. Voorzichtig exfoliëren met baking soda
De beste manier om van overmatige keratine af te komen is voorzichtig exfoliëren. Hierbij verwijder je de dode huidcellen zonder de huid te irriteren. Gebruik een zachte, natuurlijke exfoliator, zoals baking soda. De fijne structuur verwijdert de dode huidcellen en helpt om irritatie te voorkomen.
Je maakt je eigen zelfgemaakte scrub door twee eetlepels baking soda met water te mengen tot je een papje hebt. Voeg hieraan een eetlepel rauwe honing toe. De honing ondersteunt de huid om beter vocht vast te houden en is een natuurlijke bron van voedingsstoffen en zuren.
Breng het mengsel gelijkmatig aan op de huid en masseer het zachtjes in. Laat het dan 15 minuten inwerken en spoel de huid af met lauwwarm water.
2. Probeer droogborstelen
Droogborstelen van de huid is een andere manier om verstopte poriën meer ‘lucht’ te geven. Met een natuurlijke borstel maak je roterende bewegingen over de huid en ‘poets’ je de huid schoon. De verstopte haarfollikels worden zo ontdaan van keratine-ophopingen.
Zorg ervoor dat je borstelt voordat je de huid vochtig maakt, want het heet natuurlijk niet voor niets droogborstelen. Doe het heel zacht zodat je de huid niet irriteert. Het is de kunst de huid heel lichtrood te laten kleuren, maar wel zodanig dat deze niet geïrriteerd raakt en ontstekingen kan veroorzaken.
Zodra je klaar bent met droogborstelen, neem je een douche en dep je de huid droog. Breng vervolgens een natuurlijke olie aan, zoals bijvoorbeeld kokosolie of arganolie.
3. Gebruik natuurlijke zeep
Gebruik natuurlijke zeep die de huid niet uitdroogt. Vrijwel alle zeep van de drogist of uit de supermarkt bevat synthetische ingrediënten en die drogen de huid vaak uit, waardoor deze geïrriteerd raakt. De beste zepen zijn samengesteld uit natuurlijke ingrediënten, zoals Castillezeep, waarbij olijfolie wordt gebruikt.
4. Houd de huid gehydrateerd
Juist met keratosis pilaris klachten is belangrijk dat de huid voldoende gehydrateerd blijft. Dit doe je door de huid te voorzien van stoffen die vocht vasthouden en door irriterende stoffen te vermijden, zoals producten met alcohol.
In combinatie met zacht exfoliëren of droogborstelen, kan een natuurlijke vochtregulerende substantie als gepureerde avocado het vochtgehalte in de huid beschermen. Avocado bevat vitamine A en is bijzonder waardevol als natuurlijke behandeling bij keratosis pilaris. Door avocadopuree op de huid aan te brengen en dat 20-30 minuten te laten intrekken, zullen de klachten al snel afnemen. Spoel het masker daarna af met lauwwarm water en breng een natuurlijke crème aan op het gezicht.
Je kunt ook kokosolie, aloë vera en jojoba-olie gebruiken om de huid soepel en gehydrateerd te houden.
5. Gebruik een luchtbevochtiger
Omdat de symptomen van keratosis pilaris tijdens de wintermaanden toenemen onder invloed van de verwarming en sterk wisselende temperaturen tussen binnen en buiten, is het verstandig een luchtbevochtiger te gebruiken zodat de huid niet constant wordt blootgesteld aan gortdroge lucht.
6. Vergeet je reguliere cosmetica niet te dumpen
Hoewel het geen voedsel is, maar we er wel onze huid mee volsmeren, vormen synthetische troepcosmetica ook een enorme belasting voor onze gezondheid. Antibacteriële zeep, natriumlaurylsulfaat en allerlei laboratoriumterminologie, alsjeblieft, laat die producten links liggen.
Net zoals bij de crèmes die de huisarts je zal voorschrijven, werkt de huid als een spons en neemt deze synthetische ingrediënten op. De aanwezigheid van deze lichaamsvreemde stoffen zal je gezondheid zeker geen goed doen. Hoewel de Europese autoriteiten nog altijd blijven beweren dat deze stoffen veilig zijn, wijst steeds meer onderzoek erop dat ze hormoonverstorend zijn. Dus dump die reguliere cosmeticaproducten. Je huid zal je dankbaar zijn, en je lichaam ook!
Keratosis pilaris is een vervelende, maar vooral ontsierende huidaandoening die vrij eenvoudig is te bestrijden door voeding en leefstijl aan te passen. Eliminatie van gluten en meervoudig onverzadigde vetzuren is de key bij het oplossen of verminderen van de symptomen.
Preventie en veiligheid
Natuurlijk werken de bovenstaande maatregelen alleen als de oorzaken zoveel mogelijk worden weggenomen. De keratosis pilaris klachten ontstaan door de allergische reactie van het lichaam op gluten.
Wanneer je de bovenstaande methodes gebruikt om de klachten te verminderen, is het belangrijk wel enige voorzichtigheid te betrachten. Kijk altijd eerst hoe je huid op de behandeling reageert. Het zal niet de eerste keer zijn dat de huid toch vrij heftig kan reageren op een veilig veronderstelde manier. Lees ook het artikel Natuurlijke verzorgingsproducten om mee op te passen.
