De beheersing van een schildklieraandoening kan een frustrerende aangelegenheid zijn. Niet alleen weten veel artsen de bloedwaarden niet goed in te schatten, ze weten ook vaak niet op wélke waarden ze de persoon in kwestie moeten laten testen. Reverse T3 schildklierhormoon is er daar één van.
Terwijl men vroeger uitsluitend naar de waarden van TSH, T4 en T3 keek, is de Reverse T3 de afgelopen jaren een steeds belangrijker waarde gebleken om extra aanwijzingen te kunnen ontdekken als de andere waarden geen uitkomst bieden. Toch zijn er nog maar weinig artsen die deze extra waarde aankruisen als er een bloedonderzoek moet plaatsvinden, vandaar dit artikel om hierover meer duidelijkheid te verschaffen.
De Reverse T3 schildklierhormoon waarde kan namelijk informatie onthullen over je (schildklier)gezondheid. Onderstaand lees je ook wat je kunt doen om een hoge waarde te verbeteren.
Wat is Reverse T3 schildklierhormoon?
Reverse T3 staat ook wel bekend als rT3 of omgekeerde triiodothyronine is een metaboliet van T4, het voornaamste schildklierhormoon. De schildklier produceert voornamelijk twee hormonen: T4 (thyroxine) en T3 (triiodothyronine). De T4 die in je bloed terechtkomt, is een inactief hormoon, maar wordt voornamelijk door de lever omgezet in de actieve vorm T3.
T3 Heeft een zeer breed scala aan biologische effecten, waaronder de hartslag, het metabolisme en de doorbloeding van de opperhuid. Lees meer over T3 schildklierhormoon en bloedwaarden.
Het lichaam zet de T4 soms ook om in rT3. Deze rT3 heeft echter weinig biologische activiteit en wordt beschouwd als een inactieve verbinding. Maar wat is die Reverse T3 dan precies?
rT3 heeft vrijwel altijd een verhoogde waarde in tijden van schaarste. Er is sprake van ziekte of stevige voedingsdeficiënties. Ook kan bepaalde medicatie de waardes verhogen. Mensen met een vertraagde schildklierfunctie, en dus minder schildklierhormoon, kunnen echter weer een verlaagde rT3 waarde hebben.
Voor veel artsen ontbreekt het aan de kennis omtrent rT3 en om die reden laten ze het maar niet testen. Om een en ander te kunnen verduidelijken is het van belang om de verschillende schildklierhormonen even door te nemen.
Schildklierhormonen stap voor stap
TSH, ofwel Thyroid Stimulating Hormone, is een hormoon dat wordt aangemaakt door de hypofyse en stimuleert de schildklier om hormonen te produceren. Op zijn beurt produceert de schildklier T4 schildklierhormoon en in mindere mate T3.
De T4 heeft nauwelijks een functie tot het wordt omgezet in de actieve vorm T3 door het D2-enzym. Dit enzym verwijdert één jodiummolecuul uit de T4. Als je nagaat dat T4 zo wordt genoemd vanwege de 4 jodiummoleculen, is het logisch dat na de verwijdering van een molecuul door D2, het nog maar een T3 is.
D3 is het enzym dat T4 omzet in rT3. D3 verwijdert ook een jodiummolecuul uit T4, maar op een andere locatie dan D2 dat doet.
Er is nog een derde enzym, genaamd D1 dat T4 kan omzetten in zowel T3 of rT3. Wetenschappers moeten echter de precieze rol en relevantie van D1 nog ontrafelen.
De Reverse T3 test
Bij een schildklieraandoening is het meestal gebruikelijk om een standaard laboratoriumtest te laten uitvoeren. Deze test kijkt meestal naar de TSH-, T4- en T3-waarden in het bloed om de dosering van de schildkliermedicatie te kunnen bepalen.
Het uitvoeren van een rT3-test is een extra optie en wordt vaak beschouwd als een alternatieve aanpak. De laboratoriumanalyse duurt enige tijd, meestal ongeveer 4-7 dagen en de resultaten worden gerapporteerd in eenheden van μg/dL.
Normale niveaus van rT3 zijn1:
- Kinderen van 6-12 maanden oud: 1 tot 52.8 μg/dL
- Kinderen van 1-15 jaar oud: 8,3 tot 22,9 μg/dL
- Mensen van 16 jaar of ouder – 10 tot 24 μg/dL
De Reverse T3 niveaus kunnen hoger uitvallen, naarmate de persoon in kwestie ouder is.2,3 Heen waarde die buiten de bovenstaande waarden valt, hoeft niet per definitie te duiden op schildklierziekte, maar kan wel duiden op andere aandoeningen.
Mensen die in een kritieke toestand verkeren kunnen bijvoorbeeld hoge rT3-waarden hebben. Dit komt voort uit het feit dat het lichaam de hoeveelheid T4 vermindert die wordt omgezet in T3 en dat leidt tot een relatief hogere rT3. Dit proces helpt het metabolisme te vertragen en energie te besparen om het herstel te kunnen bespoedigen.4
Is rT3-testen nuttig?
De hamvraag is natuurlijk: is testen van rT3 nuttig? Is het de moeite waard en wat levert het voor inzichten op? De algemene consensus onder schildklierdeskundigen is dat rT3-tests voorlopig weinig klinisch voordeel hebben. Dat neemt echter niet weg dat het in de toekomst een waardevolle indicator kan zijn, want steeds worden nieuwe verbanden gevonden tussen afwijkende rT3-waarden en lichamelijke klachten.
rT3 kan bijvoorbeeld nuttige inzichten opleveren bij lage T3-waarden en bij reeds bestaande hypothyreoïdie bij ernstig zieke patiënten.5 In beide gevallen zijn zowel T3 als T4 verminderd. Patiënten met een laag T3-syndroom hebben een verhoogde rT3-waarde, terwijl kritisch zieke patiënten met hypothyreoïdie dat meestal niet hebben.6 In dergelijke gevallen kan het dus een waardevolle indicator zijn.
Invloeden op Reverse T3
Naast een ongezonde omzetting van T4 in T3 kunnen ook andere factoren van toepassing zijn op afwijkende rT3-waarden. Denk dan aan factoren zoals stress, oestrogeendominantie, leverafwijkingen, ijzertekort en lage ferritine. Deze kunnen alle van invloed zijn op de rT3-waarde.
Mensen met hypothyreoïdie hebben vaak een verlaagde rT3-waarde. Dit is logisch want de schildklier maakt minder T4 aan. Aangezien rT3 is gemaakt uit T4 is deze waarde dus ook lager. Ook bij Hashimoto is vaak sprake van een lagere Reverse T3 waarde. Belangrijk is dan om ook de anti-TPO en anti-Tg te laten meten.
Reverse T3 te hoog: hoe Reverse T3 verlagen?
Een hoge rT3 is vaak het gevolg van crashdiëten waarbij er sprake is van een veel te lage calorie-inname. Hoewel in dit onderzoek een minimuminname van 800 kcal wordt genoemd, is het advies toch ruim daarboven te blijven en liever wat meer te eten, maar puur en onbewerkt.
Controleer de ijzer- en ferritineniveaus. IJzergebrek en lage ferritine staan vaak in verband met hoge rT3. Als de serumwaarden laag zijn, overleg dan met de behandelend arts hoe deze omhoog kunnen worden gebracht met voeding of suppletie.
Suppletie bij hoge rT3
Er zijn verschillende natuurlijke oplossingen die kunnen helpen. Dit zijn vooral supplementen zoals zink8, selenium7 en N-acetylcysteïne6. Uiteraard geldt dat je het gebruik van supplementen altijd in overleg met je behandelend arts dient te gebruiken. Ga hiermee dus ABSOLUUT niet op eigen houtje experimenteren! De schildklier is een uiterst gevoelig orgaan.
Uiteraard is het altijd belangrijk om de schildklierfunctie te voorzien van de juiste voedingsstoffen, zoals jodium, maar ook selenium, dat een een belangrijke rol speelt bij de omzetting van T3 in de actieve vorm T4.
Nature’s Best Cosmetics is NIET aansprakelijk voor het klakkeloos opvolgen van de bovenstaande informatie. De bovenstaande tekst dient uitsluitend ter verklaring en is geen medisch advies, want dat moet je bij de behandelend arts inwinnen. Aan de bovenstaande informatie kunnen geen rechten worden ontleend na onjuist handelen.
Een steengoed en bijzonder leerzaam boek over de schildklier is deze:
Bekijk alle artikelen over hormonen
