Verrassend veel mensen hebben sluimerende schildklierklachten. Chronische vermoeidheid, een droge huid, koude handen en voeten, slechte concentratie en moeite met afvallen….het zijn allemaal klachten die te relateren zijn aan een vertraagde schildklierfunctie.
Zeker wanneer je de symptomen herkent, is de kans aannemelijk dat je extra aandacht moet schenken aan je schildklierfunctie. Wanneer je de klachten herkent is er zeker geen directe reden tot paniek, want in de meeste gevallen is er met de juiste voeding en eventuele suppletie veel meer leed te voorkomen en hoef je niet direct schildklierhormoon te gaan slikken, zoals veel huisartsen vaak onnodig voorschrijven.
Symptomen schildklierklachten
Wanneer je meer dan vier van de onderstaande symptomen herkent, kan het dat er sprake is van een vertraagde schildklier en kan het raadzaam zijn om je schildklierfunctie te laten testen door middel van een bloedonderzoek. In ernstiger gevallen kan er zelfs sprake zijn van de auto-immuunziekte Hashimoto. De meest voorkomende klachten zijn:
- Droge huid
- Droog, dunner wordend haar
- Breekbare, afbrokkelende nagels
- Koude handen en voeten
- Vochtzakjes onder de ogen
- Moeilijk afvallen, ondanks enorme inspanningen
- Buitenste deel wenkbrauwen valt weg
- Slaapproblemen
- Vermoeidheid
- Zwaarmoedigheid
- Spataderen
- Couperose
- Obstipatie
Welke schildklierwaarden laten testen?
De meeste huisartsen weten, zoals veel patiënten inmiddels ook weten, van alles een beetje. Ofwel, het zijn geen KNO-artsen, geen voedingsdeskundigen, hormoontherapeuten en dus ook geen schildklierspecialisten. De huisarts treft geen blaam als hij naar eer en geweten handelt. Vaak is het onwetendheid dat hij/zij de patiënt op de verkeerde bloedwaarden laat testen en de schildklierklachten verkeerd inschatten.
Om een goed beeld te krijgen van de oorsprong van de schildklierklachten is het belangrijk te laten testen op een aantal schildklierwaarden. Om deze goed te kunnen interpreteren is het belangrijk te weten hoe de HPT-as in elkaar zit.
De HPT-as (hypofyse-hypothalamus-schildklier-as) is de as die weergeeft hoe de hypofyse de hypothalamus aanstuurt en deze op zijn beurt weer de schildklier. De hypothalamus maakt TRH (thyreotropine releasing hormone) aan, waardoor de hypofyse TSH (thyroid stimulating hormone) gaat aanmaken. In reactie op de hoeveelheid TSH in het bloed gaat de schildklier het schildklierhormoon T4 aanmaken. De T4 circuleert door de bloedbaan waar het voornamelijk door de lever wordt omgezet in het actieve T3 schildklierhormoon.
Laat op de volgende schildklierwaardes testen:
TSH (Thyroid Stimulating Hormone): Word took wel thyreotropine genoemd. TSH is het hormoon dat wordt aangemaakt door de hypofyse. Wanneer je er te weinig schildklierhormoon in de bloedbaan circuleert, dan maakt de hypofyse meer TSH aan zodat de schildklier harder gaat werken en meer schildklierhormoon aanmaakt. Bij een teveel aan schildklierhormoon in de bloedbaan, vertraagt de hypofyse de aanmaak van TSH aan zodat de schildklier minder schildklierhormoon gaat produceren.
Aan de hand van deze waarde wordt bepaald in hoe goed de hypofyse de schildklier aanstuurt. Een flinke hersenschudding kan bijvoorbeeld het functioneren van de hypofyse verstoren, waardoor ook de schildklier niet goed wordt aangestuurd.
FT4 (vrije T4 schildklierhormoon): Vrije T4 is ongebonden thyroxine. Vrij T4 is het schildklierhormoon dat vrij in het bloed voorkomt en dus niet gebonden is aan een eiwit. Aan de hand van deze waarde wordt het functioneren van de schildklier vastgesteld.
T3 (vrij actief schildklierhormoon): T3 heeft drie jodiumatomen (T4 heeft er dus 4) en is uiteindelijk het belangrijkste hormoon. Het uiteindelijke actieve schildklierhormoon T3 heeft de genoemde stappen doorstaan en vervult de belangrijke functies van doorbloeding, lichaamstemperatuur en vervult ook een belangrijke rol in het metabolisme. Lees meer over T3 schildklierhormoon.
anti-TPO: Wanneer er een vermoeden is van een schildklierziekte, dan kan de anti-TPO ook worden meegenomen in het schildklieronderzoek. Hiermee worden de antistoffen gemeten die zich tegen de lichaamseigen weefsels keren, zoals daarvan sprake is bij een auto-immuunziekte.
Ferritine: Ferritine is het eiwit in de cellen die het lichaam gebruikt voor de opslag van ijzer voor later gebruik. Een verlaagd ferritine komt meestal voor bij hypothyreoidie, een vertraagde schildklierfunctie.
IJzer: Veel mensen met schildklierklachten hebben een ijzertekort. Andersom kan een ijzertekort ook bijdragen aan een vertraagde schildklierfunctie.
Wanneer je je met schildklierklachten tot de huisarts wendt, laten de meeste huisartsen een bloedonderzoek uitvoeren naar de waarden van TSH en T4, terwijl de andere genoemde waarden veel belangrijker zijn en een compleet beeld geven van de complete schildklierfunctie. Door het complete spectrum door te lichten krijg je een veel representatiever beeld van de schildklierwaarden en kun je je schildklierklachten vaak verminderen door anders te gaan eten of bijvoorbeeld een jodium– of seleniumsupplement te gebruiken. Jodium maakt deel uit van het schildklierhormoon en selenium ondersteunt de lever bij de omzetting van T4 in de actieve vorm T3.
TIP: Wanneer je huisarts niet openstaat voor een volledig onderzoek naar de schildklierwaarden, kun je ook overwegen om zelf op onderzoek uit te gaan. Je kan dan bijvoorbeeld via Bloedwaardentest een schildklieronderzoek laten uitvoeren. Je moet dit natuurlijk wel zelf betalen.
Een steengoed en bijzonder leerzaam boek over de schildklier is deze:
Bekijk alle artikelen over hormonen
