Triclosan, een antibacteriële stof die op grootschalige wijze wordt geproduceerd, is een alom aanwezige stof in vrijwel alle persoonlijke verzorgingsproducten, zoals tandpasta, deodorant en antibacteriële zeep. Naar recent onderzoek is gebleken dat het mede een veroorzaker is van diverse hartaandoeningen. Zowel de Europese Commissie als de Amerikaanse Food and Drug Administration (FDA) stelt dat er “Tot op heden onvoldoende bewijs is dat triclosan gevaarlijk is voor de gezondheid”(1)
Dit betekent dat er pas actie wordt ondernomen op het moment dat blijkt dat deze stof daadwerkelijk gezondheidsslachtoffers eist. Tot die tijd wordt het additief op grote schaal verwerkt in je toiletartikelen. Ga even na hoe vaak je jezelf per dag blootstelt aan chemische stoffen als je je tanden poetst, je handen wast, deo opdoet of een uitgebreide douche neemt.
Triclosan interfereert met de spierfunctie
Tricolsan schaadt de spierfunctie en het vermogen tot contractie van skeletspieren, rapporteren onderzoekers in een nieuwe studie uitgevoerd aan de University of California Davis. Hoewel de studie werd uitgevoerd bij muizen, noemen de onderzoekers de effecten van de chemische stof op de hartfunctie “erg dramatisch.”
Nadat muizen werden blootgesteld aan één dosis, raakte de hartspierfunctie verminderd met 25 procent, de grijpkracht raakte verlaagd met 18 procent. Ook vissen werden blootgesteld aan deze stof – met een equivalente dosis zoals die zich zou opbouwen in een week in het wild – en dit leidde tot slechtere zwemprestaties. Onderzoekers stelden ook individuele menselijke spiercellen (van hart- en skeletspieren) bloot aan een dosis, vergelijkbaar met de blootstelling van het alledaagse leven, en ook dit verstoorde de spierfunctie en veroorzaakte zowel zwakte bij zowel hart- als skeletspieren. De hoofdauteur van de studie merkte op:(2) “Triclosan is vindbaar in vrijwel elk huishouden en is alomtegenwoordig in het milieu. Deze bevindingen geven reden tot zorgen of men en milieu gebaat zijn bij triclosan.”
Verstoort de hormoonhuishouding
Deze alomtegenwoordige chemische stof is een gechloreerde aromatische verbinding en wordt gebruikt om bacteriële besmetting te verminderen of te voorkomen. Het wordt aan tal van producten toegevoegd, zoals aan veel antibacteriële zepen en douchegels, tandpasta’s en bepaalde cosmetica, maar ook meubels, keukengerei, kleding en speelgoed. Het zou verstandig zijn om serieus te twijfelen bij de aankoop van een product dat triclosan bevat, niet alleen vanwege de nieuwe bevindingen omtrent de invloed op de spierfunctie bevinding, maar ook vanwege de mogelijke impact op de hormonen. Een studie van Toxicological Sciences liet zien dat triclosan oestrogeen gemedieerde responsen beïnvloedde en veel chemicaliën die oestrogeen imiteren staan bekend om hun risico op borstkanker.(3) Triclosan onderdrukt ook het schildklierhormoon bij ratten en dit is slechts één onderzoek in een steeds uitbreidende hoeveelheid onderzoeken waarin triclosan een krachtige endocriene verstoorder blijkt te zijn.
Onderzoeken uit het verleden hebben ook aangetoond:
- Dat blootstelling aan triclosan schildklierhormoon-geassocieerde genexpressie bij kikkers verstoort, zelfs bij lage concentraties (triclosan blootstelling bij 0,15 delen per miljard is genoeg om een hormoonsignaalsysteem bij kikkers te verstoren) (4)
- Triclosan verlaagt de circulerende concentraties van het schildklierhormoon thyroxine (T4) in ratten (5)
Zelfs de FDA stelt dat “dierlijke studies hebben aangetoond dat triclosan de hormoonregulering verandert” en dat “andere studies met bacteriën de mogelijkheid aan geven dat triclosan bijdraagt aan het resistent maken van bacteriën tegen antibiotica.”(6) Hoewel ze nog steeds volhouden dat het niet bewezen is dat triclosan gevaarlijk is voor de mens, zijn ze wel bezig met een herziening van de chemische stof.
Triclosan als pesticide
Naarmate je meer bewijzen leest over de gevaren van triclosan, wordt het steeds onaannemelijker dat je nog vol vertrouwen je tanden poetst met reguliere tandpasta en je oksels insmeert met een synthetische deodorant die triclosan bevat. Zeker niet als je weet dat triclosan in 1969 werd geregistreerd als….als bestrijdingsmiddel. Vandaag de dag is triclosan nog altijd geregistreerd als bestrijdingsmiddel, maar afgezien van dat en dat het wordt gebruikt in producten voor persoonlijke verzorging, wordt het ook veel gebruikt voor industriële toepassingen, zoals in transportbanden, brandslangen, verfbadvaten, of ijs te maken of als antimicrobieel bestrijdingsmiddel, en het wordt toegevoegd aan kleefstoffen, textiel, vinyl, kunststof (speelgoed, tandenborstels), polyethyleen, polyurethaan, polypropyleen, boenwasemulsies, textiel (schoeisel, kleding), dichtingsmassa, afdichtmiddelen, rubber, vloerbedekking en een grote verscheidenheid van andere producten.(7) Hierop gebaseerd kan je dus wel nagaan dat je dagelijks wordt blootgesteld aan deze stof.
Triclosan in lichaam 75% Amerikanen
Tegenwoordig wordt dit synthetische ingredient al aangetroffen in de urine van driekwart van de Amerikaanse bevolking,(8) wat betekent dat er dringend actie nodig is. Amerikaanse politici hebben reeds een lans gebroken om het gebruik van aan banden te leggen, omdat ze stellen dat “het een duidelijke bedreiging vormt voor de gezondheid.“ “Het is zelfs een feit dat de stof niet effectiever is dan water en zeep “ Dit is een belangrijk punt, aangezien het ‘voordeel’ van het toevoegen van triclosan aan uw handzeep, meer bacteriën zou moeten doden en je theoretisch gezonder zou houden. Integendeel, er is weinig of geen bewijs dat producten die triclosan bevatten beter presteren dan de goede ouderwetse technieken zoals wassen met water en zeep. Er is echter wel bewijs dat gewone zeep effectiever is dan zijn antibacteriële tegenhangers.
Het is eenvoudig om af te zien van het gebruik
Wanneer je geen producten meer koopt met triclosan beïnvloed je op een positieve manier je gezondheid. Er is niet een goede reden te bedenken om ooit nog producten met dit middel te kopen. Het middel wordt duidelijk vermeld als productingrediënt op de labels, zodat je het eenvoudig kunt controleren. Helaas zit het ook in het water van rivieren, beken en zuiveringsslib dat wordt toegepast op akkers, dus er is altijd een kans dat je eraan wordt blootgesteld. (9) Als alternatief kun je het best natuurlijke cosmetica gebruiken, gewoon onbewerkte ouderwetse zeep en reinigingsmiddelen.
Bronnen:
1 U.S. Food and Drug Administration, Triclosan: What Consumers Should Know
2 Smithsonian.com August 13, 2012
3 Toxicol. Sci. (2010) 117 (1): 45-53.
4 Aquatic Toxicology Volume 80, Issue 3, 1 December 2006, Pages 217–227
5 Environmental Toxicology and Pharmacology 24 (2007) 194–197
6 U.S. Food and Drug Administration: What Consumers Should Know
7 U.S. Environmental Protection Agency, Triclosan Facts
8 Environmental Health Perspectives March 2008 116(3)
9 Environ Health Perspect. 2010 June; 118(6): A242.
