Over soja zijn we het inmiddels wel eens: het ondersteunt onze natuurlijke hormoonbalans niet bepaald en kan bij regelmatige consumptie hormonale klachten opleveren. Lange tijd werd gedacht dat het een uitstekende en gezonde vleesvervanger was en dus voor vegetariërs en veganisten een uitkomst was.
De meeste sojaproducten zijn echter geen ‘voeding’, maar eerder een ‘belasting’ voor ons lichaam, zeker aangezien ze meestal in hoge mate bewerkt zijn en vaak stijf staan van de smaakversterkers en andere troepingrediënten. Sterker nog, ook zonder deze kunstmatige additieven, blijkt soja onze hormoonbalans flink te kunnen verstoren.
Hoe verstoort soja je hormoonbalans?
Het grote probleem van soja is dat het aanzienlijke hoeveelheden fyto-oestrogenen bevat, plantaardige hormonen die onze lichaamseigen vrouwelijke hormonen nabootsen en daarmee onze hormoonhuishouding verstoren.
Soja bevat twee primaire fyto-oestrogenen: genisteïne en daidzeïne. Beide plantaardige hormonen staan erom bekend dat ze in staat zijn het endocriene systeem van zowel mannen als vrouwen te verstoren.
In sommige gevallen zijn deze hormonale imitators een welkome aanvulling, zoals bij postmenopauzale vrouwen, waarbij de oestrogeenproductie drastisch is verlaagd. Zij kunnen overgangsklachten krijgen door de plots sterk gedaalde oestrogeenproductie. De fyto-oestrogenen kunnen dan verlichting bieden bij overgangsklachten.
In alle andere gevallen bezetten de fyto-oestrogenen de receptoren die in feite bestemd zijn voor de lichaamseigen aangemaakte oestrogenen.
Wat gebeurt er als je regelmatig soja eet?
Soja kan de hormoonbalans bij zowel mannen als vrouwen verstoren. Het behoeft slechts een beroep op de logica om te kunnen beredeneren dat mannen door soja sneller last krijgen van een verstoorde hormoonbalans dan vrouwen. Mannen maken van nature natuurlijk minder oestrogeen aan dan vrouwen en bemerken dus sneller klachten door inname van soja.
Hormonale symptomen die het gevolg kunnen zijn van regelmatige soja consumptie:
Gynaecomastie
Gynaecomastie is de medische term die gebruikt wordt voor mannelijke borstvorming. Onder invloed van de fyto-oestrogenen vormt de man vrouwelijke borsten. Ook onder invloed van bier (hop) kunnen mannen borsten vormen, de zogenaamde ‘biertieten’.
Oestrogeendominantie en verminderde vruchtbaarheid bij mannen
Oestrogeendominantie is een andere term voor de dominantie van oestrogeen ten opzichte van testosteron. Het is vaak het duidelijkst waarneembaar bij mannen, maar ook bij vrouwen zijn de symptomen waarneembaar. Vet zet zich meer af op de vrouwelijke zones, de bovenbenen, billen en taille.
Ook heeft het een verminderde vruchtbaarheid tot gevolg. Een goede indicator hiervoor bij mannen/jongens is de afstand tussen de achterkant van het scrotum en de anus, ofwel het perineum.1 Naarmate het perineum korter is, geeft dit een verminderde reproductiviteit weer.
Vroegtijdige menstruatie bij jonge meisjes
Meisjes lijken steeds jonger ongesteld te worden. Hoewel meisjes enkele decennia geleden nog rond hun 13e voor het eerst ongesteld werden, lijkt het erop dat steeds meer meisjes reeds rond hun 10e levensjaar voor het eerst ongesteld worden.
Natuurlijk zijn hierop ook andere factoren van invloed:
- Een toxische leefomgeving met talloze xeno-oestrogenen (kunstmatige oestrogenen), zoals deze voorkomen in schoonmaakmiddelen, plastic voedselverpakkingen en cosmeticaproducten (bijvoorbeeld natriumlaurylsulfaat) .
- Epigenetica: onze genen veranderen onder invloed van erfelijkheid en onze moderne leefomgeving en -omstandigheden.
- De toegenomen consumptie van soja levert hierin ook een bijdrage.
Soja vermijden?
Soja vind je tegenwoordig in steeds meer bewerkte voedingsmiddelen, aangezien het een ultragoedkoop en veelzijdig ingrediënt is. Het wordt verwerkt in de vorm olie, als verdikkingsmiddel, als stabilisator en als vulstof. Als je gezondheid je lief is, controleer dan bij voorkeur de ingrediënten van je boodschappen.
Natuurlijk wil ik je geen angst aanpraten, want af en toe een beetje soja (mits zo min mogelijk bewerkt) kan echt geen kwaad. Regelmatige consumptie, zoals veel vegetariërs of veganisten doen, kan echter zeker wel consequenties geven voor de hormoonbalans, met een breed scala aan gezondheidsklachten tot gevolg.
Bekijk alle artikelen over hormonen
