Zinktekort: 10 symptomen en de beste bronnen van zink

Zink is een ontzettend belangrijk element voor onze gezondheid en is één van de basisonderdelen voor een goed functionerend immuunsysteem. Dit sporenelement is betrokken bij heel veel lichaamsfuncties en een zinktekort heeft dan ook grote gevolgen voor je gezondheid. Natuurlijk heeft een klein tekort aan zink niet direct de dood tot gevolg, waardoor veel mensen – zonder er überhaupt besef van de hebben – met kleine, moeilijk te duiden klachtjes blijven rondlopen.

Schattingen zijn dat ongeveer een derde van de wereldbevolking een zinktekort heeft. De kans dat je te maken hebt met een zinktekort is redelijk, zeker wanneer je een typisch westers dieet volgt met weinig voedingswaarde. Het westerse dieet kenmerkt zich met vooral vulsel, koolhydraten met weinig voedingswaarde. Het is vooral belangrijk de symptomen van een zinktekort te herkennen, zodat je tijdig kunt ingrijpen voordat je wél serieuze klachten krijgt. Zink is namelijk een co-factor, ofwel, een stof die veel samenwerkt met andere voedingsstoffen. Het reguleert enzymwerking en een tekort uit zich vaak in huidaandoeningen, verminderde vruchtbaarheid, witte vlekken en lijnen op de vingernagels, haaruitval, evenals vermindering van sensorische functies zoals smaak- en reukvermogen.

Symptomen zinktekort

De veelzijdige bijdragen van zink aan onze gezondheid, maken een zinktekort lastig vast te stellen. Om die reden is het belangrijk om een combinatie van de klachten te kunnen herkennen. Herken je vier of meer van de onderstaande klachten? Dan is de kans aanzienlijk dat je een zinktekort hebt.

Ook de natuurlijke bronnen van zink kunnen inzicht geven of je wellicht een tekort aan zink hebt. Eet je bijvoorbeeld geen van de natuurproducten die goede bronnen van zink zijn en heb je vier of meer van de klachten? Dan is de kans groter dat je een zinktekort hebt.

Slaapproblemen door tekort aan zink

Slaapproblemen zijn er in veel soorten, zoals inslaapproblemen, doorslaapproblemen, slaaptekort, slaapteveel. De gevolgen zijn ook uiteenlopend en per persoon verschillend. Sommige mensen krijgen last van gewichtstoename of problemen met afvallen, gebrek aan focus, minder positief denken en een verhoogd risico op letsel.

Als je slaapproblemen hebt, kan een beetje extra zink je helpen om beter te slapen. Volgens onderzoek helpt zink bij het produceren en reguleren van het slaaphormoon melatonine.¹  Melatonine is het hormoon waar je slaperig van wordt. Een gebrek kan zorgen dat je minder snel in de slaapmodus komt voor het naar bed gaan.

De ervaring leert dat het nemen van een supplement van zink, magnesium en melatonine de slaapkwaliteit in veel gevallen kan verbeteren.

Acne

Zink heeft sterk ontstekingsremmende eigenschappen.² Aangezien acne mede wordt veroorzaakt kleine ontstekingen in het huidoppervlak, draagt zink er aan bij om deze ontstekingen te verminderen.

Wel is het natuurlijk belangrijk om de andere oorzaken ook aan te pakken, want een suiker- en witmeelrijk dieet zijn namelijk sterk ontstekingsbevorderend. Het aanpakken van een combinatie van factoren is natuurlijk effectiever dan alleen het gebruiken van een zinksupplement.

Ook hormonale klachten kunnen een rol spelen bij het ontstaan van acne. Aangezien zink een voorname rol speelt bij de synthese van geslachtshormonen hormonale problemen, kan zink bij acne een waardevolle bijdrage leveren.

Diarree

Zink speelt een grote rol bij de regulering van ons immuunsysteem. Een verzwakt immuunsysteem heeft vaak diarree en andere spijsverteringsklachten tot gevolg. Een zwak immuunsysteem kan leiden tot een grotere kans op bacteriële infecties, waaronder E. coli.

Deze infectie komt vooral voor bij kinderen. Gelukkig is behandeling met zink bijzonder effectief om diarree te behandelen.³  Natuurlijk is het niet verstandig om op eigen houtje kleine kinderen te gaan behandelen met een zinksupplement. Doe dit dus ALTIJD in overleg met een behandelend arts.

Allergische reacties door zink tekort

Zink speelt een grote rol in de manier waarop het lichaam histamine opslaat, een stofje dat verantwoordelijk is voor allergiesymptomen. Een zinktekort leidt tot een overproductie van histamine en dit kan zorgen dat je sneller een allergische reactie krijgt. Dit komt vooral voor bij mensen met chronische aandoeningen, zoals chronische stress, die bovendien meestal ook een magnesiumtekort hebben.

Oorsuizen

Oorsuizen (tinnitus) is een bekende klacht die geassocieerd wordt met een zinktekort. Hoewel er meerdere factoren een rol spelen bij het ontstaan van tinnitus, kan een zinksupplement in veel gevallen in ieder geval verlichting van de klachten geven.⁴ In hetzelfde onderzoek als deze bron was de conclusie dat 31% van de tinnituspatiënten tevens een zinktekort had.

Langzaam helende wonden

Een zinktekort zorgt er voor dat wonden maar heel langzaam helen. Wanneer je een snee- of schaafwond hebt, stolt het bloed snel. Tenminste, als je voldoende zink in je lichaam hebt. Ook hier speelt het immuunsysteem een rol bij de wondheling.

Zink bevordert de wondheling door zijn ontstekingsremmende werking, membraanvorming, de reductie van oxidatieve stress en de vorming van littekenweefsel.⁵

Groeiachterstand door tekort aan zink

Bij jonge kinderen is een zinktekort eenvoudig te herkennen. Kinderen die te weinig zink binnen krijgen, kunnen groeiachterstand oplopen.⁶  Dit komt omdat zink een enorme invloed heeft op de ontwikkeling van cellen. Daarom is het zo belangrijk dat kinderen voldoende zink binnenkrijgen. Ook hier geldt weer: ga niet op eigen houtje zink suppleren, maar zorg bij voorkeur voor een kwalitatief en gezond voedingspatroon en als je wilt suppleren, doe dit ALTIJD in goed overleg met een arts.

Lage immuniteit

Een zinktekort is inherent verbonden met een slecht functionerend immuunsysteem. Zink bevordert de regulering van T-cellen⁷ , de cellen die we nodig hebben om ziekte te voorkomen. Het werkt ook bij het doden van bacteriën, kankercellen en virussen in een proces dat bekend staat als apoptose, ook wel geprogrammeerde celdood genoemd.

Zink vormt ook de structuur voor een breed scala aan eiwitten en hormoonreceptoren, die beide nodig zijn voor de regulatie van onze gezondheid. Kortom, als je geen zink hebt, heb je geen functionerend immuunsysteem.

Verminderd zicht

De ogen bevatten een grote hoeveelheid geconcentreerd zink, vooral in en rond het netvlies. Dit komt grotendeels doordat zink verantwoordelijk is voor het transport van vitamine A vanaf de lever naar het netvlies, waar vitamine A zorgt dat de beschermende pigmenten in de ogen aanwezig blijven, waardoor scherp zicht mogelijk wordt.

Een zinktekort vermindert de aanvoer van vitamine A en kan dus verminderd zicht veroorzaken.

Dun haar en kale plekken

Mensen met een tekort aan zink lopen een groter risico om dun haar, kale plekken of zelfs de immuunziekte alopecia te ontwikkelen.^8,9 Zink speelt namelijk een grote rol in de vorming van een gezonde huid, dus ook de hoofdhuid. Daar zorgt zink voor de groei van huidcellen, de werking van de olieproducerende klieren rond de follikels en dus voor een gezonde bos met haar die wordt voorzien van de juiste voedingsstoffen.

Bronnen van zink

De beste natuurlijke bronnen van zink zijn rood vlees, oesters, groenten als kikkererwten, linzen en bonen, zaden zoals hennepzaad of pompoenpitten en noten.

Voor een goede gezondheid is het essentieel om voldoende zink binnen te krijgen. Voor mensen met een typisch westers dieet van sterk bewerkt voedsel met nauwelijks voedingswaarde, kan een zinksupplement zeker van toegevoegde waarde zijn en al snel verlichting van symptomen opleveren. Realiseer je echter dat de basis van je gezondheid altijd ligt in een gezond voedingspatroon waarmee je je lichaam voorziet van belangrijke voedingsstoffen.

Zink supplementen

Er zijn diverse soorten zinksupplementen op de markt. Sommige van deze supplementen combineren zink met bijvoorbeeld magnesium, selenium of met calcium. Zelf gebruik ik dit zink supplement.